Die PEN-Charta

De Charta op Nedderdüütsch

Op internatschonale Kongressen hett man Resolutschonen annahmen. Dorvun is denn de PEN-Charta worrn. Hier is en Tosamenfaten dorvun.

De PEN-Club steiht achter düsse Grundsätz:

• Literatur kennt keen Lannsgrenzen un mutt ok in Tieden, wenn binnenpolietsch un internatschonal allens bevert, för all Minschen en gemeensam Pund blieven.
• Ünner all Ümstänn, jüst denn, wenn Krieg is, schüllt Warken vun de Kunst, de de hele Minschheit as Arv tohöört, nich anfaat warrn, wenn natschonale un polietsche Drift dor achter stickt.
• De Maten vun den PEN schüllt alltiets allens, wat se köönt, dorför insetten, dat Natschonen goot mitenanner utkaamt un sik gegensiedig achten doot. Se nehmt sik in de Plicht, mit soveel Knööv as dat geiht, gegen all Formen vun Woot gegenan to gahn. Se striedt för dat Ideal vun en Welt, in de de Minschen sik enig sünd un in Freden leven doot.
• De PEN steiht dorför, dat man free all Gedanken uttuuschen kann – in jeedeen Natschoon un twüschen all Natschonen. Sien Maten nehmt sik in de Plicht un gaht gegenan, wenn Minschen nich ehr Menen free seggen köönt – in ehr egen Land, in de Gemeenschop, wo se leevt un wo ümmer dat mööglich is, ok op de hele Welt. De PEN is dorför, dat de Press free berichten kann un wiest jeedeen Form vun Zensur torüch. He is de Menen, dat en fre’e Kritik gegenöver Regerens, Verwaltens un Institutschonen nödig ween mutt. Anners kann dat nix warrn, dat op de Welt en Vörankamen in Politik un Weertschop op de Reeg kümmt, wat höger organiseert is. Freeheit bedüüdt ok, dat man sik freewillig torüchhöllt – so nehmt sik de Maten in de Plicht un gaht gegenan, wenn in de fre‘e Press wat rutkümmt, wat nich wohr is, wenn mit Afsicht fälscht warrt un wenn de Wohrheit ümdreiht warrt, üm polietsch oder persönlich en Vördeel to hebben.

Punkt veer op Sölring

Di PEN staant fuar dit Prinsiip fan en Taachten-Üttuskin söner Henering benen en twesken ali Natsjoonen; en di Meföliger forplichti jam, ark Fuarem fan Önerdrüking fan di Miiningsfriihair ön`t Lön en ön di Gimiinskep, diar ja töhiir, sa fiir aur di hiili Wárel töögen tö keempin, hur altert dit mögelk es. Di PEN seet höm fuar en frii Pres iin en es töögen welkuarelk Sensuur ön Freerenstiren. Hat es aurtjüüt, dat di nöörig Foortskrir üp Wárel hentö en starker organisiaret politisk en wirtsjaftig Ordning ek söner en frii Kritik fan Regiarings, Forwaltings en Instituutsjoonen gair. En aurdat Friihair friiwelig Töbeekhualen bidüüdet, forplichti jam di Meföliger, jam töögen Mesbrük fan en frii Pres sa üs löögenhaftig Publikatsjoonen, plaanet falsk Biskriiwings en mesdüüdet Ütsaagen fan Fakten tö politisk en persönelk Sweken tö wiaren.

Punkt veer in Fraasch

Di PEN stoont deerfor, dåt da manschne am jare toochte fri maenouder snååke an schriwe koone, önj et äin lönj an ma oudere lönje, an da lasmoote naame dåt as jare apgoowe, an gung deer apiinj, dåt et fri uurd an di frie toochte unerkrööget wårt, an dåt jült for et äin lönj, for e gemiinschap, weer we pårt foon san, an e hiil wråål, sü wid as et bloot möölik as. Di PEN seet ham in for en fri presse an gungt apiinj arks zensur önj freesenstide. Di PEN as ortjööget deerfoon, dåt wan e wråål forüt an foram kaame wal, et nüsi as, dåt huum regiiringe, ferwåltinge an institutione fri kritisiire koon. Dåt fri uurd mätj ors ai masbrükd wårde, an deeram ferplächte jam da lasmoote foon PEN an seet jam deer apiinj, wan deer läägene önj e wråål seet wårde, wan deer keere ma wale ferdrait wårde, sü dåt e politik unti  änkelte manschne fordiile deerfoon hääwe köö.

Punkt veer in Plautdietsch

Dee PEN steiht fe daut Prinzip vom onjehindaden Jedanke-Uttusch enn eenem Voltj en mank aule Veltja; en dee Metjlieda vespreatje, daut see jiede Form von Unjadretjinj vonne Meeninjsfrieheit em Launt en enne Jemeenschauft, enn dee see lewe, en uck weltwiet betjampfe woare, wooa emma ditt meajlich ess. Dee PEN sat sich fe friee Medien enn en lehnt ejenmajchtije Zensur enn Fredenstiede auf. Daut PEN jleewt doaraun, daut dee nootwandija Fotschrett vonne Welt enne Rechtinj von eene stoatja organisieade polietsche en wirtschauftlije Ordninj daut nootwandich moakt, daut eene friee Krititj aun Rejierunge, Vewaultinje en Institutioone meajlich ess. En wiels Frieheit friewellijet Tridjhoole meent, vespreatje dee Metjlieda, sich jeajen Messbruck vonne friee Medien soo aus derch jeloagne Jeschichte, aufsechtlije faulsche Doastalinje en veboagne Fakte too polietsche en perseenlije Zwatje to stiepre.

De heele Charta in Engelsch